To raise a teacher it takes a village (3)
Tweeënhalf jaar geleden startte de Haagse Jan van Nassauschool (JvN) met Lesson Study. Het is een pijler onder de professionele leergemeenschap die de school wil zijn.
Tops
Inhoudelijk en in de professionele samenwerking draagt Lesson Study bij aan mooie ontwikkelingen op de JvN school. Het inhoudelijke aandachtspunt op de JvN met Lesson Study is rekenen-wiskunde. Het werken in heterogene leerteams leidt tot intensiever gebruik van doorgaande leerlijnen en het versterken van de instructievaardigheden. Doordat leerkrachten samen lessen voorbereiden, uitvoeren en nabespreken krijgen zij meer inzicht op de leerlijnen, en durven ze meer de regie te nemen bij de keuzes in het leerstofaanbod.
Het werken in leerteams leidt tot een hechtere professionele samenwerking (Hargreaves, 2018). Leerkrachten voelen zich betrokken en ervaren het leerteam als een kracht, waarbij je optimaal gebruik kunt maken van elkaars expertise en vaardigheden. Leerkrachten voelen zich meer capabel om zelf antwoorden te kunnen formuleren op complexere vragen bij leerstofissues: analyseren van de leerlingendata, afstemmen op de onderwijsbehoeften, folio of digitaal werken etc.. Ze ervaren dat zij zich meer kunnen focussen op de eigenlijke hardcore van het beroep: onderwijs geven!
Leerkrachten ondervinden ook meer binding met elkaar, waarbij het wederzijds respect naar elkaar groeit. In een werkomgeving waarin een groeiend vertrouwen naar elkaar toe ontstaat, durven zij meer professionele feedback te geven en te ontvangen, zonder dat daarbij de onderwijsharten in de knel komen. Er kan gewerkt worden aan een veilige werkomgeving waar je met plezier werkt en waar je je misschien voor langere tijd wel aan wilt verbinden… Een duurzame, consistente professionele leergemeenschap waar leerkrachten zich elk met hart en ziel voor de leerlingen willen inzetten.
Puzzels & Tips
Als je Lesson Study een serieuze kans wilt geven bij lerarentekorten en workload-discussies dan zul je je onderwijs anders moeten organiseren en faciliteren. Op de JvN school is een hiermee een aanzet gemaakt, o.a. door:
- werkzaamheden van commissies en werkgroepen door de ouderraad te laten organiseren (zoals bijvoorbeeld een kinderboekenweek);
- werkzaamheden voor Lesson Study in de normjaartaak op te nemen;
- ondersteuningsgelden voor administratiewerkzaamheden in te zetten.
Een tweede belangrijke tip is om Lesson Study niet als een quick fix te zien. Een chirurg wordt toch ook pas een kundige chirurg als hij/zij meerdere keren een operatie meerdere keren in teamverband kan uitvoeren.
Een derde tip is om te starten bij Lesson Study met een kleine gemotiveerde groep, die een soort voortrekkersrol hebben, of als ambassadeurs binnen de lerende organisatie kunnen fungeren.
Opbrengsten
Op de JvN heeft Lesson Study de vlag die de lading dekt: een gestructureerde, integrale methode door te werken aan de professionalisering van leerkrachten (Murata, 2011). De structuur van de Lesson Study-cyclus (Logtenberg, 2016) levert een duurzame impuls aan de kwaliteitsverbetering van het onderwijs op de JvN. Lesson Study maakt massief transparant dat leerkrachten zich competent en betekenisvol kunnen voelen in het onderwijs.
Nieuwsgierig naar Lesson Study op de JvN? Lees dan verder in het januari nummer van 2020 van Basisschoolmanagement.
Bronnen
Murata, A. (2011) Introduction: Conceptual overview of Lesson Study. In: L.C. Hart, A. Alston, & A.
Murata, (Eds). Lesson Study research and practice in mathematics education (pp. 1 – 2). London: Springer Science & Business Media.
Hargreaves, A. & O’Connor, M.T. (2018). Collaborative Professionalism. Thousand Oaks (CA) Sage Publications